«Мавы тамчылар», «Къырымтатар ашлары», «Риваетлер», «Яш несильге»…

8-ноябрьде И.Гаспринский адына миллий китапханемизде Джынгъыз ДАГЪДЖЫнынъ «Севдигим Ялта», Сабрие ЭРЕДЖЕПОВАНЫНЪ «Къырымтатар ашлары», Зейнеп Аббасоеанынъ «Яш несильге», Шукри АППАЗОВнынъ «Мавы тамчылар», Асан МУРАДАСЫЛОВнынъ «Риваетлер» адлы китапларынынъ такъдими олып кечти.

Бу китапларны Къырымда нам къазангъан санат эрбабы, Къырым девлет мукяфатынынъ эм де Эшреф Шемьи-заде адына эдебият мукяфатынынъ лауреаты, Къырымтатар языджылар бирлигининъ реиси Риза ФАЗЫЛ тертип этти ве неширге азырлады.

Тедбирни киталхане мудирининъ муавини Лиля Къадырова алып барды. 0, сёзюнде Риза агъанынъ китапханеде саатларнен отурып чалышкъаны ее базы китапларны чыкъарувда китапхане архивинден файдалангьаны акъкъында айтты. Онъа сагълыкъ-селяметлик тиледи ве: «Китапларынъызнынъ сырасы даа да артсын, эр бир китапнынъ нешири бизм. яни китапханеджилер ичюн байрамдыр», — деди.

Риза агьа чыкъышында китаплар устюнде насыл чалышкъаны акъкъында айтыр экен, джумледен, бойле деди:

— Эр бир языджынынъ здебиятта озюнинъ ёлу бар. Мен чокъ йыллардан берли, яни, та сюрпонликте вакъытымны аджымай, джемаат ишлеринен огьрашып келем. Бу китаплар да бойле змегимнинъ нетиджесидир. Меним масамда бойледже даа 3 — 4 китапнынъ эльязмалары бар. Оларнынъ устюнде де чалышам, амма озюм ишлерим тура, яладжакъ шейлерим чокъ. Лякин буларны да япмакъ керек, чюнки бойле ишлерни эр бир языджы япмай, бельки, истемей, бельки де япып оламай.

Кечкен сене Зейнеп Аббасованынъ къызы Севиль ханым кельди ве манъа:

— Анамнынъ юбилейи. Бу мунасебет иле онынъ китабыны чыкъармакъ истейим, — деди ве манъа анасынынъ шиирлерини ве фотоларыны толлап кетирди.

Зейнеп Аббасова дженктен эвель шиирлер язгьан эм де чокъ йыллар девамында оджа олып чалышкъан экен. Къызы бир къач кере кельди, берабер чалыштыкъ ве Зейнеп Аббасованынъ «Яш несильге» адлы китабы дюнья юзюни корьди Китапчыкъта шиирлерден гьайры Зейнеп Аббасованынъ эм де онынъ къызынынъ хатырлавлары да бар.

«Мавы тамчылар» китабынынъ муэллифи Шукри Аплазовдыр. Шукри Аппазов истидатлы шаирлерден биридир 0, аз яза, амма гузель шиирлер яза. Койде яшай Анда-мында чокъ чыкъмай

Эльбетте, шиирлер язгьан адамлар чокъ. Амма эр кеснинъ озь дереджеси бар.

Къырымтатар языджылар бирлигининъ реиси Шакир Селим олгьанда биз оны языджылар бирлигине къабул этеджек эдик. Онынъ бир китабы Ташкенте, экинджи китабы Къырымгъа кельген сонъ чыкъкъан эди. Бизим бирлик оны къабул этти, амма Украина миллий языджылар бирлиги тасдикъламады Чюнки Шукрининъ экинджи китабы 25 йылдан сонъ чыкъкъан эди. Украина миллий языджылар бирлигинде 25 йыл иджат этмеген языджыны языджы саймайлар.

Языджылар бирлигине эки китабы чыкъкъан эдебиятчыны алалар, Шу себептен ярдым этейик ве Шукрини де бирликке алайыкъдеген фикирге кельдик. Сонъра мен газетлерде, меджмуада басылгъан янъы шиирлерини топлап аэырладым, нетиджеде, «Мавы тамчылар» адлы китапчыкъ неширден чыкъты. Нашир Ибраим Чегертма. сагъ олсун, китапны озь эсабына дердж этти. Бойлеликнен, Шукри Аппазовны шаир оларакъ Украинада тасдикъладылар ве о энди бизим сырамызгьа кирди.

 

Дженгиз Дагъджы тюрк дюньясынынъ буюк языджысы. 0, кечингенде Тюркиенинъ реберлери языджынынъ бутюн эсерлерини къырымтатар тилинде чыкъармагьа сез берген эдилер. Биз гъайретэтип, онынъ бутюн романларыны топладыкъ, амма даа иш башланмай Лякин меним къолумда онынъ емеклерини севген инсанларгъа керек олур, дел беллейим

Бу ерде шуны да къайд этмек истейим ки, китапханеде Сабрие Эреджепованынъ эльязмасы устюнде чалышкъанымда китапхане архив болюгннинъ мудиреси Медина ханым буюк ярдым этти.

Тедбирде Къырым Юкъары Шурасынынъ депутаты. «Маарифчи» бирлешмесининъ реиси Сафуре Каджаметова. языджы ве шаирлер Закир Къуртнезир, Шерьян Али, Ђмине Усеин, йырджы Рустем Меметов, джемаатчы Айдер Эмиров, сез устасы Риза Юсуф ве дигерлери чыкъышта булундылар.

Олар Риза Фазылнынъ япкъан ишлерине юксек къыймет кестилер ве шимдики вакъытта китап чыкъармакъ иджаткярлар ичюн къолай олмагьаны, мадций тарафтан агьыо олгьаны ве яхшы муаррир керек олгьаны акъкъында айттылар ве китапларнынъ нешири иле Риза агъаны хайырладылар. Онъа сагьлыкъ, узун омюр ве даа чокъ китапларнынъ чыкъмасына къолтутмакъни тиледилер.

Тедбирни яраштырып, Риза Юсуф, Эмине Усеинова, Айдер Эмиров шиирлер окъудылар, Рустем Меметов тюркюлер иджра этти.

Наджие АМЕТОВА.

Къырым №88, 2012

14 ноября.