Серс магъазда сёнген чыракъ
Сабрие Сеутованынъ айдын хатырасы анъылды 21-ноябрьде Гаспринский адына китапханеде истидатлы языджы рахметли Сабрие Сеутованынъ 60 йыл толувы мунасебетинен хатыра акъшамы отькерильди. Тедбирни миллий китапхане мудиресининъ ильмий ишлер боюнджа муавини Лейля Къадырова ачты. О, баягъы меракълы малюматлар айдынлатып, сёзни Къырымтатар языджылар бирлигининъ реиси Риза Фазылгъа берди. Р. Фазыл озь чыкъышында Ватан ичюн джаныны феда эткен Сабрие Сеутованынъ омюр, иджат ёлунда токъталып, онынъ саф юрекли, миллетсевер, ватанпервер инсан олгъаныны тафсилятлы суретте беян этти. Онынъ хатырасыны анъып, «Багъышла» деген гъает тесирли, адам къальбини тепреткен шиирини окъуды.Риза агъа Сабриенен баягъы йыллар «Ленин байрагьы»нда ве «Йылдыз» меджмуасында чалышып, макъале ве икяелер язып башлагъаныны айрыджа къайд этти.Китапхане хадимлери, весикъалар гъает аз олгъанына бакъмадан, С. Сеутованынъ омюр ве иджат ёлуны акс эттирген серги азырладылар. Шу джумледен, «Къырымнынъ садыкъ къызлары» джыйынтыгьында журналист Лентара Халилованынъ онынъ акъкъында язгъан макъалеси нумайыш этильди.Шаире, бир сыра дерсликлер муэллифи, оджапче Айше Кокиева Сабриенинъ баладжанлы,самимий инсан, акъикъий достлукънынъ къадрини бильген ве анълагьан адам олгъаныны айрыджа къайд эта. Онынъ аятындан шахсий теэссуратларыны акс этерек, Сабрие звине къайтмагъа истемегенини, чюнки онынъ артындан хавфызлыкъ хызмети хадимлери козетип юргенлерини сезип, эльбетте, сакъынгъаныны айтты. Бунъа бакъмадан, бу нарин ве незакетли къыз миллий арекетнинъ энъ фааль иштиракчилеринден бири олып, мунтазам суретте митинглер, миллий нумайышларнынъ биринджи сыраларына тура зди, деди о.Шаир Шерьян Али онынъ иджадий фаалиетине эсас ургъуны берип, «Таймады ёлундан» шиирини ифадели, озюне хас аэнкнен окъуды.Тедбирде Сабрие Сеутованы якъындан бильген, онъа миллий урбалар, йипишли къушакъ азырлагъан халкъымызнынъ севимли санаткярлары Рустем Меметов ве Гулизар Бекирова чыкъышта булундылар. Рустем агъа о къадар эеджанланды, гонълю ташты ки, бир кереден сёз биле айталмай, еринде отурды. Гулизар ханым Сабриеге хас чизгилерни хатырлап, онынъ такъдирине келишкен «Толузлы шалым» йырыны багьышлады. Сонъра Рустем агъа да меракълы адиселер хатырлап, Сабрие Эреджепованынъ сёзлерине бестекяр Къабул Сеитвелиевнинъ «Эй, мавы козьлюм» тюркюсини аджайип усталыкънен иджра этти.
Языджы Урие апте Эдемова озь чыкьышында Сабриенинъ къалем усталыгъы акъкъында айтып, «Алем мас-мавы» китабына муаррирлик япкъаны ве дюнья юзюни корьмесинде иштирагини беян этти. Экиси арасында адалетли тартышмаларны хатырлады.Бунъа къош- ма оларакъ «Къыраличе» икяесинине аит базы фикирлер айтты.Шаир, языджы, мизахчы Аблязиз Велиев онынъ аятынынъ аджджы чекишюв толу саифелерини ачып, пек меракълы делиллер кетирди. Чюнки о Сабриенен ян-янаша йылларнен чалышып, онынъ табиатынынъ инджеликлерини анълагьан. «Сабриеге ич де эмир берип, бир шейни яптырмакъ мумкюн дегиль эди. Онъа риджа этсенъ, дагъны авдарыр. «Сабрие, къардашым, мен тек санъа ишанам, тек сен япарсынъ» деп, тылсымлы сёзлер айтсанъ, о, гъает месулиетли, берген сёзюнинъ тюбюнден чыкъкъан, чалышкъыр, намуснен янашкъан инсан олып, сабасына берильген вазифени кереги киби япа эди», — деди о.Тедбирде Субие Налбандова Осман Арифов, «Аркъадаш» тешкилятынынъ реиси Айдер Исмаи- лов онен тесадуфий корюшювлерини хатырладылар. «Янъы дюнья» газетининъ муаррири Зера Бекирова Сабрие Сеутованынъ Ватангьа келип, учь газет муарририетине ялваргъаныны ве бир ерге ишке киралмагъаныны, Сабриенинъ тележурналист чалышмагьа арзусы олып, о да омюрге кечмегенини айтты. Оны агъыр хасталыгъы чекиштиргенини, миллет, ОКНД тарафындан онъа къол тутулмагъаны, инсан яшайджакъ шараити олмагьаны ве о, гъает агъыр вазиетте джан бергенини ифаде этти. Онда Сабриенинъ сонъки мектюби олгъаныны буюк элемнен беян этти.
Ватанда гъает агъыр хаста вазиетте булунгьаныны эписи языджы ве шаирлер къайд этип, о энди агъыр хаста алында, атта бир ярыкъ кунь корип, эв-мескенинен теминленмегени, серс магъазда яшап, тек бабасынынъ алгъан нефакъа парасыннен кунь кечиргени, татлы чайгъа куню къалып, эдибенинъ аяты мум чырагьы киби яваш-яваш сёнгени гъает кедерли аджыныкълы ал дегильми?Сабрие Сеутова юрмеге алы олмагъанда Риза Фазылнынъ эвине барып, мельем тапкъан, татлы чай ичкен. Не къадар мушкюль ал?!Мен онен Озьбекистанда чокъ керелер корюштим. Рахметли анама «Йылдыз» меджмуасында чалышкъанда: «Джеваире апте, сиз манъа чынъ ташласанъыз», — деп, кулер юзнен огюмизге чыкъа эди. Мен 1999 сенеси ильки Къырымгъа кельгенде Сабрие энди вефат эт- кенини эшиттим (1998 севнеси февраль 6-да). Эльбетте, пек аджындым. О,акъикъатенде, саде, адамларгьа инангьан, ярамазлыкъ, къурназлыкъ бильмеген инсан эди.Бу тедбирде де асабийлешкенимден, онынъ ватанда хорланып, чекишип, ярыкъ кунь юрьмей, бу фаний дюньяны терк эткенине пек ынджынгъанымдан сёзге чыкъып оламадым. Биз бойле истидатлы адамларгьа олар сагъ олгъанда дикъкъат, ифтихар этмелимиз. Ал- ланынъ рахметинде олсун.
АЙНУР.
// Qırım. — 2013с., — 30-ноябрь,- №90 — с.4